Kontrolę Audyt wewnętrzny w systemie kontroli zarządczej NIK przeprowadziła w okresie od 1 września do 15 grudnia 2011 r. w 15 jednostkach, w tym w siedmiu ministerstwach, siedmiu urzędach wojewódzkich oraz Komendzie Głównej Policji.

Celem kontroli była ocena realizacji celów i zadań audytu wewnętrznego oraz sposobu jego zorganizowania i funkcjonowania w jednostkach administracji rządowej,...

...a w szczególności ocena:
− wdrożenia zmian systemowych służących sprawnemu i efektywnemu zarządzaniu i funkcjonowaniu jednostek,
− przyjętych rozwiązań strukturalnych (organizacyjnych) audytu wewnętrznego,
− przestrzegania wymogów proceduralnych podczas przygotowania, przeprowadzania i dokumentowania zadań audytowych oraz sporządzania sprawozdań z ich wykonania.

− realizacji celów i zadań audytu wewnętrznego dla przysporzenia wartości i usprawnienia działalności operacyjnej jednostki,
− efektywności prowadzenia audytu wewnętrznego.

W Ministerstwie Finansów sprawdzano koordynację kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego na szczeblu centralnym. Przeanalizowano podejmowane przez Ministra Finansów działania w zakresie upowszechniania standardów, wydawania wytycznych, współpracy z krajowymi i zagranicznymi organizacjami oraz komitetami audytu. Sprawdzono czy i w jaki sposób Ministerstwo Finansów monitoruje proces wdrażania znowelizowanych standardów audytu wewnętrznego oraz wykorzystuje oceny funkcjonowania audytu wewnętrznego i wyniki przeprowadzonych audytów na zlecenie. W ministerstwach i urzędach wojewódzkich sprawdzano czy minister kierujący działem administracji rządowej bądź wojewoda wprowadzili procedury związane z funkcjonowaniem mechanizmów kontroli oraz realizacją zadań audytowych i zapewnili adekwatność, skuteczność i efektywność ustanowionego systemu kontroli zarządczej. W ministerstwach sprawdzano także poprawność i terminowość sporządzenia planów działalności na 2011 r. oraz oświadczeń o stanie kontroli zarządczej za rok 2010, w tym zweryfikowanie podstawy ich sporządzenia. Skontrolowano również działania ministrów związane z prowadzeniem audytu wewnętrznego w jednostkach podległych oraz powołanie komitetów audytu i efekty ich działalności.
W ministerstwach i urzędach wojewódzkich oraz w Komendzie Głównej Policji sprawdzano poprawność stosowania standardów kontroli zarządczej w procesie zatrudniania i szkolenia pracowników. W zakresie audytu wewnętrznego dokonano przeglądu usytuowania komórki audytu wewnętrznego w strukturze organizacyjnej, zweryfikowano kompletność i aktualność wewnętrznych uregulowań oraz przeanalizowano zakres uczestnictwa komórki audytu wewnętrznego w usprawnianiu procesu zarządzania ryzykiem, w samoocenie oraz ocenie kontroli zarządczej. Dokonano także przeglądu planów audytu, informacji z realizacji zadań.

Organizacja i działalność audytu wewnętrznego była prowadzona zgodnie z przepisami prawa, a przyjęte rozwiązania gwarantowały niezależność działań audytorom. Zakres i wyniki realizowanych zadań nie zapewniły jednak wystarczającego źródła informacji o funkcjonowaniu kontroli zarządczej.

Przyjęty system kontroli zarządczej, oparty na międzynarodowych standardach miał zapewnić poprawę jakości i skuteczności zarządzania w jednostkach administracji publicznej. Stworzony system kontroli zarządczej koncentrował się w wielu jednostkach głównie na formalnych aspektach, a generowane w tym systemie informacje nie były wykorzystywane do bieżącego zarządzania. Rozbudowane wymogi składania corocznych oświadczeń o stanie kontroli zarządczej przez kierowników jednostek oraz obszerne dokumentowanie samooceny prowadziło do zbiurokratyzowania całego procesu i w efekcie często do osłabienia jego skuteczności. Zdaniem NIK, należałoby dążyć do uproszczenia przyjętych rozwiązań, a rzeczywistej oceny skuteczności systemu dokonywać na podstawie porównania zaplanowanych w jednostce celów z celami osiągniętymi oraz zaplanowanej jakości rezultatów z jakością osiągniętą.

Pełna informacja o wynikach kontroli na stronie NIK

Z pewnością ciekawy dokument dla wielu osób zajmujących się czy audytem wewntrzmnym, czy też kontrolą zarządczą w ministerstwach, urzędach. Sądzę, że także każdy z "szeregowych" członków korpusu służby cywilnej też powinien się z nim zapoznać. To nie audytorzy, pełnomocnicy gwarantują prawidłowe funkcjonowanie instytucji, wbrew pozorom slada się na to praca nas wszystkich i dobrze byśmy realizowali swe zadania świadomie.